Προηγμένη Χειρουργική Κηλών
Οι κήλες του κοιλιακού τοιχώματος αποτελούν ένα πολύ συνηθισμένο πρόβλημα με περίπου 25 εκατομμύρια νέες κήλες να χειρουργούνται κάθε χρόνο παγκοσμίως, ενώ τα χειρουργεία που σχετίζονται με κήλες αποτελούν το 10-15% των επεμβάσεων της Γενικής Χειρουργικής.
Η προηγμένη χειρουργική κηλών είναι πλέον προσβάσιμη σε κάθε ασθενή.Στο παρόν κείμενο θα απαντηθούν δέκα βασικές ερωτήσεις σχετικά με τις κήλες και την αντιμετώπισή τους και θα μάθετε το γιατί είναι σημαντικό να αντιμετωπίζονται από εξειδικευμένους χειρουργούς στο τομέα αυτόν.
Τι είναι κήλη του κοιλιακού τοιχώματος;
Κήλη είναι η προβολή ενός σπλάχνου της κοιλιάς μέσα από ένα κενό – «τρύπα» στο κοιλιακό τοίχωμα.
Ποια είναι τα βασικά μέρη μιας κήλης;
Μια κήλη αποτελείται από το κηλικό χάσμα (η «τρύπα» στο κοιλιακό τοίχωμα), το κηλικό περιεχόμενο (συνήθως έντερο ή λίπος της κοιλιάς) και τον κηλικό σάκο (μία μεμβράνη που περιβάλει το κηλικό περιεχόμενο). Όλα αυτά καλύπτονται από το δέρμα της κοιλιάς (Εικ.1).
Ποια είναι τα είδη των κηλών;
Μία κήλη εμφανίζεται σε κάποιο ευένδοτο – αδύναμο σημείο του κοιλιακού τοιχώματος. Αυτά τα ευένδοτα σημεία μπορεί να προϋπάρχουν πρωτογενώς από την ανατομία μας ή να προκύψουν δευτερογενώς μετά από έναν τραυματισμό ή χειρουργείο στην κοιλιά. Έτσι έχουμε δύο κατηγορίες κηλών με τα είδη τους (Εικ.2):
- Πρωτογενείς κήλες: βουβωνοκήλη, μηροκήλη, ομφαλοκήλη, κήλη λευκής γραμμής ή αλλιώς επιγαστρική κήλη, κήλη Σπίγκελ (Spieghel), οσφυοκήλη (lumbar hernia).
- Δευτερογενείς κήλες: μετεγχειρητικές κοιλιοκήλες, παραστομιακές κήλες, μετατραυματικές κήλες.
Πώς εμφανίζεται μία κήλη;
Μία τυπική κήλη εμφανίζεται ως μία διόγκωση (μπαλάκι) ή ως ψηλαφητή αντίσταση σε μία ευένδοτη περιοχή της κοιλιάς, για παράδειγμα στον ομφαλό ή στην τομή ενός χειρουργείου. Μία κήλη εμφανίζεται συχνά για πρώτη φόρα μετά από έντονη σωματική καταπόνηση (π.χ. άρση βάρους) ή έντονο βήχα, μπορεί να δίνει από την αρχή συμπτώματα, ενώ δεν είναι σπάνιες οι περιπτώσεις, που μία κήλη πρωτοεμφανίζεται με μία επιπλοκή.
Ποια είναι τα συμπτώματα μιας κήλης;
Μία κήλη μπορεί να είναι ασυμπτωματική («κρυφή» κήλη, occult hernia), συνήθως όμως δίνει τοπικά συμπτώματα, όπως αίσθημα ξένου σώματος, αίσθημα πίεσης, ή και πόνο. Μία κήλη αν παραμεληθεί μπορεί να πάρει μεγάλες διαστάσεις και να δημιουργήσει συμπτώματα πόνου στα πλάγια της κοιλιάς και στην μέση, δυσκολία στην κίνηση, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις κοινωνικής αποξένωσης, κυρίως για αισθητικούς λόγους. Αυτό δε που φοβόμαστε περισσότερο σε μια κήλη είναι η πιθανότητα επιπλοκής.
Ποιες είναι οι επιπλοκές μιας κήλης;
Σε πολύ μεγάλες κήλες το δέρμα που της καλύπτει μπορεί από την χρόνια πίεση να λεπτύνει επικίνδυνα με συνέπεια τον σχηματισμό φλεγμονής με ή χωρίς δερματικά έλκη και τέλος την διάτρηση του δέρματος. Όμως η πιο συνηθισμένη επιπλοκή μιας κήλης, που μπορεί να εμφανιστεί ανεξαρτήτου μεγέθους της κήλης, ακόμα και ως πρώτο σύμπτωμα σε μία «κρυφή» κήλη, είναι η περίσφιξη (Εικ.3).
Η περίσφιξη είναι μία επικίνδυνη κατάσταση, όπου εγκλωβίζεται ή «στρίβει» το περιεχόμενο της κήλης (συνήθως έντερο) μέσα στον σάκο, με αποτέλεσμα τον έντονο πόνο, την σταδιακή εμφάνιση φλεγμονής και τέλος την απόφραξη του εντέρου (ειλεός). Εάν μία περισφιγμένη κήλη παραμεληθεί και δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, οδηγούμαστε στην νέκρωση – γάγγραινα του περιεχομένου της, με τελικό αποτέλεσμα ακόμα και τον θάνατο.
Ποια είναι η θεραπεία μιας κήλης;
Μέχρι σήμερα η μόνη υπάρχουσα θεραπεία για της κήλες του κοιλιακού τοιχώματος είναι το χειρουργείο. Μία κήλη δεν γίνεται να μικρύνει ή να εξαφανιστεί. Μπορεί να παραμείνει σταθερή και ασυμπτωματική για κάποιον χρόνο, όμως αργά ή γρήγορα θα αρχίσει να μεγαλώνει και να δίνει συμπτώματα και στο τέλος μπορεί να περισφιχθεί.
Λύσεις όπως ζώνες και κηλεπίδεσμοι είναι προσωρινές και επιτρέπονται μόνο όταν θέλουμε να κερδίσουμε χρόνο μέχρι το χειρουργείο, όταν για παράδειγμα ο ασθενείς πρέπει να χάσει κιλά ή να ολοκληρώσει κάποια θεραπεία. Εάν τέτοια μέσα παραμείνουν καιρό, οδηγούμαστε σε ατροφία του κοιλιακού τοιχώματος και αύξηση του μεγέθους της κήλης, ή ακόμα και σε επιπλοκή της κήλης λόγω της πίεσης που ασκούν οι ζώνες στο δέρμα και το περιεχόμενο της κήλης.
Πώς χειρουργείται μια κήλη; Προηγμένη χειρουγική κηλών.
Σε γενικές γραμμές το χειρουργείο μιας κήλης περιλαμβάνει την απελευθέρωση του περιεχομένου της από τον σάκο της και τέλος την σύγκλειση του κηλικού χάσματος. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με ράμματα (Εικ.3.) ή πλέγμα και με την χρήση ανοιχτών ή λαπαροσκοπικών – μικροεπεμβατικών τεχνικών.
Πότε πρέπει να χειρουργείται μία κήλη;
Σε γενικές γραμμές μία κήλη πρέπει να χειρουργείται το συντομότερο δυνατό. Όσο αφήνουμε μία κήλη ανεγχείρητη, μπορεί σταδιακά να μεγαλώσει και τα συμπτώματά της να επιδεινωθούν, ενώ η πιθανότητα να περισφιχθεί αυξάνει με τον χρόνο.
Είναι απλή υπόθεση το χειρουργείο μιας κήλης;
Ενώ οι απαντήσεις στις ερωτήσεις 8. και 9 ακούγονται απλές, ο χειρουργός καλείται να λάβει υπόψιν έναν μεγάλο αριθμό παραγόντων (Πίνακας 1), προκειμένου να αποφασίσει το πώς και το πότε θα χειρουργηθεί μία κήλη.
Πίνακας 1. Παράγοντες που επηρεάζουν την χειρουργική στρατηγική.
Παράγοντες σχετικοί με την κήλη | Παράγοντες σχετικοί με τον ασθενή |
· Είδος της κήλης | · Ηλικία |
· Ανατομικό σημείο | · Φύλο |
· Μέγεθος | · Βάρος |
· Αριθμός υποτροπών · Είδος και ένταση συμπτωμάτων · Ύπαρξη επιπλοκής ή όχι | · Άλλες παθήσεις (π.χ. διαβήτης) · Παλαιότερα χειρουργεία στη κοιλιά · Συνήθειες (π.χ. κάπνισμα) · Επάγγελμα, σωματική δραστηριότητα |
· Επιθυμίες και προτιμήσεις |
Ο τελικός σκοπός δεν είναι η κήλη απλά να «κλείσει» σύντομα, αλλά αυτό να γίνει με ελάχιστο κίνδυνο μετεγχειρητικών επιπλοκών και μειωμένη πιθανότητα υποτροπής, δηλαδή επανεμφάνισής της κήλης.
Είναι σαφές, πώς η Χειρουργική των Κηλών δεν είναι εύκολη υπόθεση. Οι μελέτες επιβεβαιώνουν, πως τα ποσοστά υποτροπής και επιπλοκών ενός χειρουργείου κήλης, αλλά και η βαρύτητά τους, είναι χαμηλότερα σε χέρια χειρουργών με υψηλή εξειδίκευση και εμπειρία πάνω στην χειρουργική των κηλών.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός, ότι ο εξειδικευμένος χειρουργός κηλών έχει άριστη γνώση της ανατομίας του κοιλιακού τοιχώματος, αυξημένες δεξιότητες στην ανοιχτή, αλλά και λαπαροσκοπική χειρουργική, κατέχει περισσότερες από μία χειρουργικές τεχνικές για κάθε είδος κήλης, συμπεριλαμβανομένων των προηγμένων τεχνικών διαχωρισμού των ανατομικών διαμερισμάτων (component separation), αλλά και έχει την ικανότητα να κρίνει ποια τεχνική είναι κατάλληλη για κάποιον ασθενή και να προσαρμόζει την θεραπεία στον ασθενή και όχι τον ασθενή στην θεραπεία, βασιζόμενος στην αρχή της εξατομικευμένης προσέγγισης (tailored approach).
Για το βιογραφικό του Γενικού Χειρουργού Δρ. Μάριου-Κωνσταντίνου Κόκκαλη πατήστε εδώ.
Για περισσότερες πληροφορίες για τα είδη των κηλών και τις διάφορες χειρουργικές τεχνικές κάντε κλικ στα παρακάτω link.
- Βουβωνοκήλη / μηροκήλη
- Ομφαλοκήλη / κήλες λευκής γραμμής
- Μετεγχειρητική κοιλιοκήλη
- Παραστομιακή κήλη
- Λαπαροσκοπική Χειρουργική Κηλών
- Λαπαροσκοπική αποκατάσταση βουβωνοκήλης/μηροκήλης (TAPP)
- Λαπαροσκοπική αποκατάσταση κήλης με ενδοπεριτοναϊκό πλέγμα (lap. IPOM)
- Εκτεταμένη πλήρως εξωπεριτοναϊκή αποκατάσταση κήλης (eTEP)
- Τεχνικές διαχωρισμού ανατομικών διαμερισμάτων (TAR / Ramirez)
- BOTOX κοιλιακού τοιχώματο